Ekonomski fakultet Pale postao je partner u mreži “Tourism 4.0“ koji povezuje ljude iz akademske i turističke zajednice koji svojim aktivnostima kreiraju promjene u kontekstu turizma 4.0. Bilo za istraživački, poslovni ili javni sektor, mreža “Tourism 4.0“ ima za cilj:

• umrežavanje i podsticanje korišćenja visokih tehnologija za izgradnju budućnosti,
• kreiranje novih područja razvoja turizma, kao što je inicijativa “Heritage +“
• razvijanje vlastitih rješenja u okviru “Tourism 4.0 Living Lab“

Sa uvjerenjem da svako može dati svoj doprinos i svaki mali čin je važan, partnerstvo “Tourism 4.0“ osnovano je 2018. godine. Pokrenula ga je visokotehnološka kompanija Arctur koja je udružila snage sa tri glavna slovenačka univerziteta kako bi u turizam unijela istraživački razvojni duh. Partnerstvo se u međuvremenu proširilo sa mnogim novim članovima širom Evrope i svijeta. Slijedeći put Svetske turističke organizacije, u mreži vjeruju da turizam može postati pokretač ciljeva održivog razvoja. Partnerstvo obuhvata više od 160 članova. Ekonomski fakultet je jedina institucija iz Bosne i Hercegovine član u mreži.

Više o pojmu Turizam 4.0

Turizam 4.0 predstavlja obradu velikih podataka dobijenih od velikog broja putnika i turista, kako bi se stvorilo personalizovano korisničko iskustvo putovanja. Sve se zasniva na nekoliko različitih modernih i visoko naprednih tehnologija. Termin potiče iz nove paradigme u industriji koja se zove Industrija 4.0. Turizam 4.0 stvara mirna putovanja, koristi tehnologije četvrte industrijske revolucije kao što su veštačka inteligencija, Internet stvari, masovna analiza podataka i računarstvo u oblaku da bi putovanje učinilo efikasnijim, sigurnijim, ekološki prihvatljivijim i da bi izazvalo što manje neprijatnosti. Istovremeno, optimizuje vrijeme putovanja i smanjuje troškove putnika. U Turizmu 4.0 postoje četiri oblasti koje treba analizirati i koje ilustruju proces digitalizacije u turističkoj industriji:

• Personalizovana putovanja: Kompanije iz turističke, putničke i vazduhoplovne industrije sinergijski rade na optimizaciji korisničkog iskustva prikupljanjem i djeljenjem podataka i stalnim stvaranjem uvida u iste.
• Omogućavanje putničkog ekosistema: Digitalne platforme koje omogućavaju povezivanje ekosistema postaće složenije i sofisticiranije kako prikupljanje sredstava i djeljenje postaju sve važniji.
• Digitalna preduzeća: Digitalizacija industrije će promeniti poslovanje preduzeća. Inovacije i digitalne platforme omogućiće fleksibilan rad i promjene u osnovnim operativnim procesima.
• Sigurnost i bezbjednost: Digitalne tehnologije će se koristiti za stvaranje potpuno sigurnog okruženja.

Osnovni princip Turizma 4.0 je da će digitalne platforme, kombinovanjem velikih podataka, vještačke inteligencije, Interneta stvari i računarstva u oblaku, svakom turistu omogućiti personalizovano putovanje. Svi podaci već postoje. Nova tehnologija omogućava pretvaranje velikih podataka u pametne i korisne podatke. Povezivanje, označavanje i sinhronizacija ovih podataka omogućiće poboljšanje ličnog iskustva turista. Analizom mogu se koristiti veliki podaci kao alat za predviđanje odluka turista i u realnom vremenu za predviđanje i reagovanje na potrebe turista odmah. Omogućava turistima da dođu na lokaciju na kojoj nikada ranije nisu bili i uz pomoć platforme, zasnovane na veštačkoj inteligenciji, nauče sve informacije o lokaciji koje bi ih mogle zanimati. To čini platforma zasnovana na obrađenim pametnim podacima. Integracija informacija o kretanju pojedinačnih putnika, navikama kupovine, ličnim interesima i preferencijama rezultat je nove tehnologije. Podaci o potrošačima omogućavaju ugostiteljstvu, avio kompanijama i turizmu da analiziraju podatke koji se godinama čuvaju u njihovim bazama podataka. Vještačka inteligencija odatke pretvara u pametne i stvara mogućnosti da kombinuje želje, navike, preferencije turista i stvori drugačije iskustvo. Pomoću podataka o praćenju turista algoritmi vještačke inteligencije izdvajaju navike i nude personalizovano iskustvo. Uz mogućnost učenja iz masovnih podataka, vještačka inteligencija je postala dostupno sredstvo.

Nova paradigma u turizmu menja način na koji turisti komuniciraju sa preduzećima i platformama u turizmu. Očekivanja turista su personalizovana i specifična. Turisti imaju jednu mobilnu aplikaciju koja upravlja svim turističkim zadacima. Koriste se pametni putnički asistenti.

Promjene u transportu i rezervacijama:

• Jedna mobilna aplikacija za sve kupovine.
• Jedna karta koja zauzima sve oblike prevoza.
• Tehnologija Interneta stvari stvara lično okruženje tokom transporta.

Promene u ugostiteljstvu:

• Tehnologija Interneta stvari stvara lično okruženje za smeštaj.
• Chatbot kao lični asistent.
• Virtualni menadžer hotela.
• Sama aplikacija, zasnovana na pametnim podacima, rezerviše smeštaj.

Promene na putovanjima:

• Brošure u virtuelnoj i proširenoj stvarnosti.
• Proaktivne preporuke virtuelnog ličnog asistenta.
• Više jedinstvenih, društvenih i autentičnih iskustava.
• Generacija Y kao prvi korisnik turističke tehnologije 4.0.

Ekonomski fakultet Pale